‘अब विकास र सेवा प्रवाहलाई ब्यवस्थित गर्छौं, कुनै पनि समस्याबाट भाग्ने छैनौं’

नजिकको सरकारको रुपमा स्थापित याङवरक गाउँपालिकाको दोश्रो अध्यक्षका रुपमा याङवरक–३ निवासी भीमबहादुर योङ्या (सुबास)लाई पाएको छ । उहाँकै नेतृत्वमा याङवरकको दोश्रो कार्यकाल अघि बढ्नेछ भने गाउँपालिकावासीको सेवा प्रवाह, विकास र परिवर्तनको नेतृत्व योङ्याकै रहनेछ । आफ्नो विगतको अनुभव र भविश्यका योजनालाई एकाकार बनाएर अध्यक्ष योङ्या कसरी अघि बढ्नुहोला त ? यी र यस्तै जिज्ञासा मेटाउन गाउँपालिका अध्यक्ष भीमबहादुर योङ्या (सुबास)सँग विविध विषयमा गरिएको कुराकानी यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ ।

स्थानीय सरकारको आधारभूत जग निर्माण भएको याङवरक गाउँपालिकाको अध्यक्षको रुपमा निर्वाचित भई काम गरिरहनु भएको छ । यहाँले अध्यक्ष निर्वाचित भएपछि कस्तो अनुभूति गर्नुभएको छ ?, र अब कसरी अघि बढ्नु हुन्छ ?

म गाउँपालिकाको अध्यक्षको उम्मेदवार भएपछिदेखि नै म तमाम याङवरकवासीको मत पाउन सके यस गाउँपालिकाको नेतृत्व गर्न सक्छु भन्ने अठोटका साथ हिँडेको थिएँ । त्यो दृढताले नै अघि बढिरहेको छु, मेरो दृढता हिँजो पनि थियो र भोलि पनि रहने छ ।

अब आगामी दिनमा के के गर्ने भन्ने विषयहरु त धेरै लामो छन् । विगतमा धेरै कामहरु भएका छन् । विगतमा भएका कामहरुलाई पूर्ण रुपमा सफल थिए, सक्षम थिए भन्दा पनि केही कुराहरु अधुरै अवस्थामा थिएँ भने केही कुरा पूरा भएका थिए । केही कुरा पूरा गर्नै पर्ने अवस्थामा पनि थिए । ती हिँजो पूर्वाधार क्षेत्रका संरचनाहरुका सन्दर्भमा जसरी पनि अनिवार्य रुपमा पूरा गर्नुपर्छ भनेर मैले ठानेको छु र मेरो कार्यपालिकाले त्यहि निर्णय गरेको छ ।

सँगसँगै ती संरचनाहरु मात्रै होइन्, स्वास्थ्य, शिक्षा, कृषि जस्ता आधारभूत क्षेत्रमा धेरै कुराहरु बाँकी रहेछन् । यहाँ ती क्षेत्रमा कतिपय कुरा सुरुआत मात्रै भएका रहेछन् । अब हाम्रो कार्यपालिकाले ती विषयलाई आधारभूत तहदेखि कसरी उठान गरेर लैजाने भनेर हामी खोजीमा लागेका छौं ।

धेरै योजना त यहाँले सुनाउनु भयो नै । गाउँपालिकाको विकासका लागि यहाँले निर्वाचनमा आफ्नो प्रतिवद्धतामार्फत पनि धेरै कुरा अघि सार्नुभएको थियो । हिँजोको प्रतिवद्धता र आजको अवस्थालाई संयोजन गरेर अब आगामी ५ वर्षमा अघि बढाइने मुख्य योजनाहरु के–के हुनेछन् ?

खासगरी यहाँ गर्नुपर्ने मुलभूत योजनाहरु मैले अघि पनि उल्लेख गरेँ । शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषि, पर्यटन, सिंचाई सहित याङवरकमा गर्नुपर्ने आधारभूत आवश्यकताहरुलाई सम्बोधन गर्ने गरी नै हामी लाग्ने छौं । पूर्वाधार विकासमा संरचनाहरु बर्थिङ सेन्टर, स्वास्थ्य चौकी, विद्यालय, वडा कार्यालय जस्ता संरचनाहरु सामान्यतया पर्ने नै भए । मैले चाहिँ मेरो दृष्टिमा कृषिलाई कसरी ब्यवसायिक उत्पादनको सुरुआत गरेर लैजाने ? प्रत्येक स्वास्थ्य इकाईमा पुगेर त्यो संस्थाले त्यो क्षेत्रमा कसरी सेवा प्रवाह गरेको छ ? त्यसको सेवा प्रवाहको गुणस्तर हेर्ने भनेर हामी लागिरहेका छौं ।

विद्यालयका सन्दर्भमा हरेक स्थानमा फरक–फरक समस्या छन् । ती समस्याहरुलाई कसरी निराकरण गरेर जाने ? शिक्षक दरबन्दीदेखि बिद्यार्थी सङ्ख्याको अवस्था, विद्यालयको अवस्थितिका विषयमा अध्ययन गर्नुपर्ने अवस्था छ । शिक्षाका सन्दर्भमा विद्यार्थी सङ्ख्या घट्दै गएको, विद्यालयमा शिक्षक मात्रै रहने अवस्था आएको जस्ता कुराको, विद्यालय मर्जरबाहेक अरु विकल्प पनि छन् कि भनेर खोजी गरेर त्यसको समाधान कसरी गर्ने ? हामी खोजी गरिरहेका छौं ।

अब स्वास्थ्य संस्था राखेर मात्रै भएन । त्यो स्वास्थ्य संस्थाले आधारभूत सेवा प्रदान गरिरहेको छ कि छैन् ? सम्बन्धित स्थानमा पुगेर, अध्ययन गरेर नयाँ ढाँचामा जाने, कार्यालय सञ्चालन, कर्मचारी परिचालन गर्ने तरखरमा हामी लागेका छौं । जस्तै एउटा बर्थिङ सेन्टर हामीले बनाएका छौं, त्यहाँ स्वास्थ्यकर्मी राखेका छौं । तर त्यहाँ स्वास्थ्यकर्मीहरु दक्ष हुनुहुन्छ कि हुनुहुन्न ? त्यो समस्या समाधान गर्न हामी लागिपर्छौं । स्वास्थ्य सेवाबारे स्थानीयवासीलाई आश्वस्त बनाउनतिर हामी लागेका छौं । हामीले दिने भनेको सेवा दिन सक्नुपर्छ भन्ने हिसाबले लागेका छौं ।

पशुपालनमा आएका समस्या कसरी समाधान गर्ने ? प्रत्येक वडा–वडामा एक/एक जना पशु प्राविधिक कसरी परिचालन गर्ने ? उसले कसरी सेवा प्रवाहलाई प्रभावकारी बनाउने ? जनतालाई सन्तुष्ट बनाउने भन्ने विषयमा कार्यपालिकाले जिम्मेवारी बाँडफाँट गरेर र म नेतृत्व भएको हैसियतले आफूले पनि प्रत्यक्ष रुपमा हेर्ने, मसिनो रुपले अनुगमन गर्ने प्रयास गरिरहेका छौं ।

म यसरी गएँ भने कम्तिमा पनि हरेक विषयमा आधारभूत सुधार र आधार निर्माण गर्न सकिने मैले अपेक्षा राखेको छु ।

स्थानीय तह निर्माणपछि आधारभूत क्षेत्रमा पर्ने विषयमा धेरै समस्या सिर्जना भएको गुनासो सुनिन्छ । यहाँको नजर पनि आधारभूत सेवा प्रवाहका क्षेत्रमै परेको पाइयो । यहाँका योजनाको कार्यान्वयनका लागि जनशक्ति, स्रोत साधनको उपलब्धता, बजेट लगायतले भ्याउने अवस्था छ कि छैन् ? यसमा यहाँ कसरी अघि बढ्नु हुन्छ ?

यस सन्दर्भमा यहाँले सहि कुरा औँल्याइदिनु भएको छ । यी कार्यक्रमहरु गर्दा यी सवालहरुलाई नै मध्यनजर गरेर राख्नुपर्ने हुन्छ । बजेट लगायत कुरा अप¥याप्त भयो भने काम गर्न सकिँदैन् । तर यस अन्तर्वार्ताका माध्यमबाट म गाउँपालिकावासीलाई के जानकारी गराउन चाहन्छु भने, हामीसँग जति रकम छ, त्यो कार्यान्वयन हुन सकिरहेको छैन् । हामीसँग कन्सेप्ट र कार्यक्रम नै तयार भएको छैन् । जस्तै याङवरकमा आलु खेतीमा १५ लाखको कार्यक्रम अघि बढेको छ ।

यसपालि त दुई क्षेत्रमा विभाजन गरेर किसानहरुलाई बाँडफाँटको जिम्मेवारी दिएका छौं । तर अर्को बर्ष कसरी काम गर्ने त ? अहिलेको कामबाट के सिकियो त ? मैले भनेको के हो भने यहाँ बजेट मात्रै धेरै भएर यहाँ काम हुनेवाला छैन् । जति थोरबहुत काम छन्, ती कामबाट पनि गुणस्तरयुक्त काम भएको छ कि छैन् ? यो प्रमुख कुरा रहेको छ ।

म शिक्षामा विभेदको एउटा उदाहरण दिन्छु, एक जना शिक्षक आफ्नो बालबच्चालाई निजी शिक्षण संस्थामा पठन–पाठन गराउनु हुन्छ, तर आफू सरकारी विद्यालयमा काम गर्नुहुन्छ । अब यहाँ विषय के रह्यो भने शिक्षक रहेको नाताले उहाँको विद्यार्थी उत्कृष्ट हुने कि शिक्षकको बच्चा भएकाले उत्कृष्ट हुने ? यस्तो सवालमा हामी गम्भीर भएर लाग्नुपर्ने अवस्था छ । यस्ता मसिना कुराहरुलाई स्थानीय स्रोत साधनदेखि प्रदेश र संघीय सरकारको सहयोग लिएर काम गर्न सकिन्छ कि भन्ने अठोट लिएर हामी लागि परेका छौं ।

छ वटा वडामा यी बाहेक प्रदेश र संघीय सरकार स्तरका धेरै योजना छन् । मैले भनेको होइन्, सबैले याङवरक गाउँपालिका एउटा सम्भावना बोकेको गाउँपालिका हो भनेर सबैले भनिरहेका छन् । कृषि, पर्यटन, जडिबुटीमा हाम्रो अथाह सम्भावना छ । मध्यपहाडी राजमार्गको उद्गम स्थान भएको र सिक्किमलाई छुने भएकाले यो गाउँपालिका महत्वपूर्ण छ नै । यस गाउँपालिकाको छ वटै वडालाई मध्यपहाडी राजमार्गले छुन्छ । अब संघीय सरकारले तीन वटा वडामा बाँकी रहेको मध्यपहाडी राजमार्गको कालोपत्रेका लागि सहयोग ग¥यो भने यहाँको ब्यापार ब्यवसाय र पर्यटन बढाउन, भारतका पर्यटक ल्याउन सक्छौँ ।

गुप्तेश्वर महादेव स्थान, तिम्बु पोखरीलाई प्रचार–प्रसार ग¥यौँ भने, पाथीभरा आउने दर्शनार्थीहरु यहाँ घुमेर मात्रै फर्कन्छन् । यस्ता सोचहरु बनाएर, पर्यटन विकासबाट हामी माथि जाने सोच बनाएर हामी लागि परेका छौँ । अब यी पूर्वाधार तथा अन्य काममा माथिल्ला सरकारको सहयोग आवश्यक छ । ठूला संरचनामा हामीलाई माथिल्ला सरकारले रकम दिनुपर्छ । बजेट पाएको अवस्थामा कुनै पनि कसर बाँकी नराखी काम गर्ने हामीले अठोट बनाएका छौं ।

यी त यहाँका दृष्टिकोण र योजना भए । तर यहाँहरुसँग याङवरकवासी जनताले राख्ने अपेक्षा चाहिँ कस्ता छन् त ?

हाम्रो भनाई नै छ– हाम्रो विचार अनेक हुन्छ, आवश्यकता अथाह हुन्छ । यही नै हो, यहाँ याङवरकवासीहरु धेरै थरी छौं । विचार पनि फरक–फरक छ । तर याङवरकको नेतृत्व गाउँपालिकाले गर्ने हो । हामीले कार्यक्रम बनाउने नै के हो भन्दा समग्र मुलधारलाई नेतृत्व गर्ने गरी, समेट्ने गरी, बहुमत याङवरकवासीको मागलाई सम्बोधन गर्ने गरी बनाउने हो ।

यहाँको माध्यमबाट म के भन्न चाहन्छु भने आजको ज्वलन्त आवश्यकता भनेकै कृषि, स्वास्थ्य, शिक्षा, पर्यटन विकास, सिंचाई लगायत हुन् । आधारभूत आवश्यकता परिपूर्ती हुने इकाई पनि यीनै हुन् । त्यसैले गर्दा मलाई लाग्छ यी क्षेत्रको विकास र सम्वद्र्धनको सुरुआत ग¥र्यौं भने आजका चेतनातर्फ अघि बढिरहेका याङवरकवासीले यसलाई अन्यथा सोच्दैनन् । थोरबहुत कुरा त आउँछन् नै, ती कुराहरुलाई पनि सम्बोधन गर्ने हिसाबले अघि बढ्छौं । यी क्षेत्रको विकासबाट नै जनताको माग सम्बोधन गर्न सक्छ ।

यहाँले याङवरक गाउँपालिकाको केन्द्र थर्पु र गाउँपालिकाका सबै वडाका सन्दर्भमा ब्यवस्थित विकास गर्ने भन्ने योजना यहाँले अघि बढाइरहनु भएको सुन्नमा आएको छ । भएका सबै संरचनालाई ब्यवस्थित गर्दै नयाँ संरचना निर्माणमा जाने यहाँको योजनालाई कार्यान्वयनको तहमा कसरी लैजानुहुन्छ ? गाउँपालिकाको केन्द्र र वडाहरुमा ब्यवस्थित गर्ने कुरा कसरी अघि बढाउनु हुन्छ ?

यस सम्बन्धमा मुलतः निर्माण सम्पन्न भएको याङवरक गाउँपालिकाको प्रशासकीय भवन, थर्पु क्याम्पस, गाउँपालिकाको केन्द्र थर्पु बजार र आसपासको क्षेत्र, याङवरक पोखरी र पार्क, निर्माणाधीन अस्पताल, याङवरक कभर्डहल लगायत सबै संरचनालाई समेटेर हामी यसलाई रिङ रोडले कभर गर्ने योजना बनाएका छौं । याङवरकको सदरमुकामलाई ब्यवस्थित गर्न सडक बनिसकेको छ, त्यसलाई ब्यवस्थित गर्नुपर्ने, कालोपत्रे गर्नुपर्ने आवश्यकता छ । ठाउँ–ठाउँ जोड्न बाँकी छ । यहाँ खानेपानी, सरसफाई, विद्युत लगायत संरचना ब्यवस्थित गर्नु जरुरी पनि देखिएको छ । यसको कन्सेप्ट तयार भइसकेको छ ।

यसका अतिरिक्त बाँकी रहेका ५ वटा वडामा के गर्ने भन्ने प्रश्न उठ्छ । प्रश्न उठ्नु स्वभाविक पनि छ । हामी यसलाई सन्तुलित ढङ्गले ब्यवस्थित गरेर लैजान्छौं । किन लैजाने भन्दा वडामा वडा कार्यालय, स्वास्थ्य चौकी, बर्थिङ सेन्टर बनिसकेको छ । त्यहाँ अन्य के कुरा अत्यावाश्यक छ त्यसलाई हेरेर नै अघि बढ्छौं ।

अब याङवरकको सदरमुकामलाई ब्यवस्थित गर्ने सन्दर्भमा यसलाई सुन्दर र आकर्षक बनाउन यसमा छ वटै वडाका सबै जनप्रतिनिधि ज्यूहरुले सकारात्मक सहयोग गर्नुभएको छ । यहाँका जनतालाई सकारात्मक महशुस गराउने गरी हामी काम गर्ने छौं ।

यहाँले यस गाउँपालिका भित्र आधारभूत आवश्यकताको परिपूर्तिमा विशेष जोड दिनुभएको छ । यहाँ विद्युतिकरण, खानेपानी, सरसफाई, सचेतना जस्ता कार्यमा अझै धेरै काम गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिन्छ । यस्ता काम अघि बढाउनका लागि अब कसरी अगाडि बढ्नुहुन्छ ?

यहाँ खानेपानीको ठूलो समस्या नभएपनि समस्या नै नभएको भने होइन् । खानेपानीको सन्दर्भमा मुलका हिसाबले बढी समस्या वडा नं. ४, ५ र ६ हो । टाढाबाट मुहान थापेर ल्याउनु पर्दा अलि बढी लागत लाग्ने अवस्था छ । अहिले खानेपानीको समस्या समाधान गर्न डेढ करोड बढीका योजना सञ्चालन भइरहेका छन् । वडा नं. १, २ र ३ मा योजनाको सञ्चालनको जस्तो भएपनि मुलको अभाव भने छैन् । प¥याप्त मुललाई सदुपयोग गरेर अघि बढ्छौं । अब २ वर्षभित्र यहाँ धेरै ठाउँ खानेपानीको समस्या रहने छैन् ।

विद्युतका सन्दर्भमा वडा नं. ४, ५ र ६ मा सहकारीमार्फत विद्युतिकरण भई सञ्चालनमै छ । वडा नं. ३ मा मेरै नेतृत्वमा विद्युतिकरणको काम सहज ढङ्गले सम्पन्न गराएका छौं । विद्युतिकरण सम्पन्न गर्न ठूलो संघर्ष गर्नु परेपनि अहिले उपभोक्ता सन्तुष्ट हुनुहुन्छ । वडा नं. १ र २ मा विद्युत सहकारी छैन् । यी वडामा बस्ती पनि पातलो छ । पाँचथरको विद्युतिकरणको अहम् भूमिका खेल्दै आउनुभएका पूर्वमन्त्री एवं हाल प्रतिनिधि सभा सदस्य बसन्तकुमार नेम्बाङसँग सरसल्लाह गरेर यी स्थानमा विद्युतिकरणलाई अघि बढाइरहेका छौं ।

हिँजो हामीले काम गर्दा प्राप्त ज्ञानका आधारमा यी दुई वडामा विद्युत प्राधिकरणबाट पोल र लाइन विस्तार भइरहेको छ । अहिले जोडिएका ट्रान्सफरमर प¥याप्त नहोला, त्यसमा हामी विद्युत प्राधिकरणसँग परामर्श गरेर हामी काम गर्न लागिपरेका छौं । यसमा गाउँपालिकाले पहल गर्नेछ ।

अर्को जटिल कुरा चाँहि चेतना विस्तारको कुरा हो । गर्नै पर्ने काम यो पनि हो भनेर मैले महशुस गरेको छु । यसमा हामी कोही पनि पोख्त छैनौं । हामी सबै परीक्षणमा छौं । मैले चाँहि सामाजिक, स्वास्थ्य, शिक्षा, समुदाय परिचालन लगायत क्षेत्रमा चेतना विस्तार गर्नुपर्ने आवश्यकता रहेको छ । अब यस क्षेत्रमा काम गर्ने निकायसँग समन्वय गरेर हामी अघि बढ्छौं ।

अन्त्यमा, यहाँ गाउँपालिका अध्यक्ष निर्वाचित भएपछि यहाँसँग नागरिकका धेरै अपेक्षा होलान । समग्रमा यहाँले हाम्रो माध्यमबाट गाउँपालिकावासीलाई दिने सन्देश के रहेको छ ?

हामी याङवरक गाउँपालिकाको नेतृत्वमा बसेका छौं । मैले संवेदनशील भएर सोचिरहेको छु । यहाँ रहेका संरचना, विकास लगायत कुरा क्रमिक रुपमा हुँदै जान्छन् । अब प्रशासनिक सेवालाई कसरी सहज प्रवाह गर्ने, कसरी कति पनि कमजोरी हुन नदिने भन्नेबारे सोचेका छौं । वडाबाट प्रवाह हुने सेवालाई सहज बनाउने भन्ने कुरामा कुनै पनि कन्ज्युस्याई हुन नदिने मेरो प्रतिवद्धता छ ।

यहाँ केही समस्या आए यहाँ राजनीतिक, सामाजिक रुपमा समन्वय, छलफल, सहकार्य गरेर हामी अघि बढ्छौं । म कुनै पनि समस्यामा भाग्ने छैन् । म यहाँका सबै क्षेत्रसँग सहकार्य, परामर्श गर्ने कुरा मैले हिँजो पनि गरेको थिएँ, भोलि पनि गर्नेछु । म कसैको कुरा नसुन्ने, नमान्ने ब्यक्ति होइन् । त्यसरी परिचित भएकैले मैले जनताको मत पाएको मेरो विश्वास छ । जनताको विश्वासलाई टुट्न नदिई काम गर्ने मेरो प्रतिवद्धता रहेको छ । (याङवरक गाउँपालिकाको मुखपत्र याङवरक सन्देशबाट)